In Spanje heet het instrument 'gaita', wat overigens veel wegheeft van hoe het in de balkan genoemd wordt (gaida). Er wordt niet alleen in Galicië gebruik van gemaakt maar ook in het naburige Asturië en in Aragón. Het gaat om een vrij simpele doedelzak met slechts één bourdonpijp die een begeleidende lage toon voortbrengt en een pijp waarop de melodie gespeeld wordt.
Het instrument wordt in Galicië meestal gebruikt in combinatie met slagwerk, de 'redobrante' of 'tamboril' -een trom met darmsnaren die met twee stokken wordt bespeeld- en de 'bombo' -een bas-trom die men één stok wordt geslagen. In Asturië gaat de gaita echter weer samen met een 'tambor', wat 'pareya' wordt genoemd.
Uit diverse geschriften uit tussen de 14de en de 18de eeuw met betrekking tot opdrachten aan 'gaiteiros' (doedelzakspeler) heeft men kunnen opmaken dat dit beroep in Galicië een hoge sociale status had.
De bekendste Spaanse doedelzakspeler van het moment is de in 1971 geboren Carlos Núñez, die tevens wordt beschouwd als één van de beste ter wereld. Op zijn 18de werd hij al uitgenodigd om met de Ierse groep The Chieftains de muziek op te nemen voor de film 'Schateiland'. Ook werkte hij samen met o.a. Ry Cooder en The Dubliners. Hij geeft vooral Keltische muziek ten gehore maar houdt zich ook bezig met het fuseren van verschillende stijlen.
De 'gaita' wordt overigens ook in Portugal gespeeld, en heet daar 'gaita de foles'. Daar is een trio met gaita, 'caixa' (tamboril) en 'bombo' gangbaar.
Afbeeldingen: 'Lección de gaita', van Manuel Medina (1881-1955); Spaanse doedelzak; Carlos Núñez.
